Duela 14.000 urte sortu zen haitzuloa, Urtxuma ibaiaren etengabeko higadurari esker. Haitzuloaren galerietan barrena bisita gidatua egiteak estalaktiten eta estalagmiten mundu magikora eramango zaitu.
Uste da agustindarren kongregazio txiki batek bertan IX. mendean erromesentzako ospitale txiki bat eraiki zuela. XII. eta XIII. mendeetan ospitalea premontretarren ordenaren barruan txertatu zen, eta bertako abadea Urdazubiko eta Zugarramurdiko jauna izan
Ibilaldi bat Xaretaren lau herriak zeharkatzen dituena badago. Ibilaldi hori egiteko, xoro eta oihan artean, pottok urdinak harrietan marraztuak segitu behar dire.
Sorginen Museoan, ospitala izandako etxean kokatua, estereotipoak alde baterat uzten dira eta klonpexurik gabe sorginen gaiari buruz mintzatzen da.
Herriko kondairen arabera, eszenatoki natural honetan herritarrek beren akelarreak ospatzen zituzten.
Este lugar ofrece al visitante un audiovisual de 25 minutos proyectado sobre una pantalla panorámica de 10 metros. Retrata el pasado de Ainhoa y del territorio de Xareta (Sara, Urdax y Zugarramurdi) desde sus orígenes hasta la actualidad.
Frantziako herri ederrenetan bezala sailkatua da. Bastida karrika hori, XIII. mendean eraikia izan zen Konpostelerat joaiten ziren jendeak errezebitzeko.
Euskal Herriko hirugarren gune bisitatuenak, oren bat irauten duen soinu-argizko bisita gidatua proposatzen dizue baita ere guneko museo bat eta parke megalitiko bat.
Historiko leku bat, egiazkoa eta paregabezkoa, Euskal Herria ezagutzeko eta ongi ulertzeko.
Inguruko mendi handiena, benetako erakusketako kremailera tren baten esker, mendiaren puttan eramango zaizue. Larrunek 360°ko ikuspundu zoragarri bat eskaintzen du euskal kostaldea eta pirinioetako mendikateei buruz.
